mobiel menu openen

Oorlogsbronnen

 
 
artikelen op oorlogsbronnen

Het verhaal achter een iconische oorlogsfoto van 20 juni 1943

Medewerkers van de kampadministratie van kamp Westerbork schrijven op het Olympiaplein in Amsterdam Joden in, die tijdens de razzia op 20 juni 1943 zijn gearresteerd. [Bron: Oorlogsbronnen | Herman Heukels | NIOD]
In het najaar van 1943 wordt Amsterdam ’Jodenvrij’ verklaard door de bezetter. Voorafgaand aan deze verklaring vinden nog twee grote razzia’s plaats. Op 20 juni 1943 worden 5542 Joden opgepakt en geregistreerd bij het Amsterdamse Olympiaplein, Sarphatipark en het Daniel Willinkplein. Het wordt vastgelegd door NSB-fotograaf Herman Heukels, voor publicatie in ’Storm. Weekblad der Nederlandsche SS’. Eén van deze foto’s, van de registratietafel op het sportveld van het Olympiaplein, is voor velen bekend. Maar wie erop staan, niet. Tot nu: Henriëtte Polak-Schwarz, met haar zus, dochter en twee neven.
 
Lees dit artikel op oorlogsbronnen.nl
 

Bevrijding

Feest in beeld
In 1944 ligt de focus van de geallieerden op het doorstoten naar nazi-Duitsland. Zeker na de mislukking van Operatie Market Garden in september 1944 moet een groot deel van Nederland lang wachten op de bevrijding. Alleen het gebied onder de grote rivieren wordt tijdens de herfst van 1944 bevrijd. In de lente van 1945 begint een nieuw geallieerd offensief om de rest van Nederland te bevrijden. 

De geallieerde soldaten trekken vaak snel door kleine plaatsen heen om verder op te rukken. De meeste foto’s van de geallieerde intochten zijn dan ook gemaakt in de grote steden.
 
Oorlogslevens.nl is het startpunt van elke zoektocht naar
personen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
 
nu op oorlogslevens

32 doden tijdens bevrijdingsfeest op de Dam in Amsterdam

Dodelijke slachtoffers van het Dam-incident. [Bron: Beeldbank WO2; Collectie NIOD]
Op de Amsterdamse Dam wordt op 7 mei 1945 de bevrijding gevierd. De Canadezen zijn nog niet gearriveerd en in de omgeving zitten nog groepen Duitse militairen verschanst. Leden van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten proberen Duitsers te ontwapenen. Kortom, een gespannen situatie waarin de machtsverhoudingen onzeker zijn.

Om drie uur ’s middags lossen Duitse militairen schoten de menigte in. Er ontstaat paniek, mensen vluchten zijstraten in, schuilen achter lantaarnpalen of het draaiorgel. Er vallen 32 doden en honderden gewonden. Drie aanwezige fotografen Wiel van der Randen, Krijn Taconis en Carel Blazer leggen het vast. 
Verdiep je in de slachtoffers (en de aanwezige fotografen) op Oorlogslevens.nl
 

Oorlogslevens uitgelicht

Isa Baschwitz
Op 7 mei 1945 wordt niet alleen bij de Dam geschoten. Ook bij het Centraal station staan Duitse militairen tegenover leden van de Binnenlandse Strijdkrachten. De Duitssprekende half-Joodse verzetsvrouw Isa brengt berichten over tussen beide linies. Tijdens deze onderhandelingen wordt een wapenstilstand bereikt en daarmee meer dodelijke slachtoffers voorkomen.

Isa vlucht in 1933 samen met haar Joodse vader vanuit nazi-Duitsland naar Nederland. Na de Duitse inval duikt haar vader onder en komt Isa terecht bij Jacques Presser. 
Ze raakt betrokken bij verzet en doet veel koerierswerk. 
Hendrik Proper
Communistische verzetsman en fabrieksarbeider Hendrik is betrokken bij de april-meistakingen in Vaassen. Hij wordt op 3 mei 1943 gearresteerd, samen met tien andere fabrieksarbeiders. Een deel wordt vrijgelaten, maar vier stakers wacht het noodlot. Zij worden terdoodveroordeeld. Het lukt onderweg een van hen te ontsnappen, Willem van Norel ontkomt zo aan de dood. Maar Hendrik Proper, Hendrik Eilander en Hermen Jan van Werven niet. Deze drie mannen worden op 4 mei 1943 gefusilleerd aan de Waterbergseweg in Arnhem. Hier zijn op 3, 4 en 5 mei 1943 negentien mensen gefusilleerd als represaille voor de april-meistakingen.
Hendrik Eilander
Hermen Jan van Werven
 
Netwerk Oorlogsbronnen is mogelijk dankzij steun van:
 
Twitter Oorlogsbronnen
Facebook Oorlogsbronnen
Instagram Oorlogsbronnen
Email
Website
Website
 
Copyright © 2020 Netwerk Oorlogsbronnen, All rights reserved.

Ons adres is:
Netwerk Oorlogsbronnen | Herengracht 380 | 1016 CJ Amsterdam | info@oorlogsbronnen.nl

Vraag stellen of lid worden?

Uw Naam
Uw E-mail adres
Uw Telefoonnummer
Uw vraag
Ons laatste nieuws
Nieuwsbrief Drents Archief, 5 maart 2024

     IFA Talk: Dolle mythes en de mythes van IFA Wil jij meer weten over de tweede feministische golf in Noord-Nederland? Kom dan op Internationale Vrouwendag....

> lees verder
Groot verhaal AD over plaquette

Christy Dollen 04-02-24, Eindelijk hangt ’ie weer op zijn plek. Niet de originele, maar een replica van een gedenkplaat van Haagse ouders wier kinderen in de Hongerwinter naar Westerbork werden gestuurd. In het Drentse dorp en omliggende kernen....

> lees verder
naar boven